Prix Galien

DeMan is de enige niet-clinicus van de onderzoeksleiders, maar spreekt als medisch bioloog en epidemioloog zowel de talen van de kliniek als het laboratorium. “Daardoor kan ik echt translationeel onderzoek doen en klinische uitkomsten vertalen naar een moleculaire basis.” Haar ambitie is om een therapie voor rechtzijdig hartfalen te ontwikkelen. Ze hoopt over tien jaar iets te hebben. “Dat is ambitieus”, erkent ze. “De stap van laboratorium naar de kliniek is enorm. Soms denk je dat je het begrijpt, maar dan blijkt het toch wat ingewikkelder. Dan is het een uitdaging om een alternatieve hypothese te verzinnen. In elk onderzoek zit een observatie die mij verder brengt. Ik vind het heel leuk om dat puzzelstukje te vinden.” Een grote doorbraak in haar onderzoek was de ontdekking dat het hart wèl goed pompt, maar dat het veel stijver wordt. “Ik wist uit onderzoek naar linkszijdig hartfalen van het bestaan van het molecuul titine. In een naburig laboratorium deden ze daar experimenten mee. ‘Waarom zouden wij dat niet proberen?’ dacht ik. Als het ons lukt om dat molecuul soepel te maken, dan kunnen we mogelijk de stijfheid voorkomen of herstellen.” Eerst heeft ze bij patiënten gemeten of het molecuul een rol speelt in de verstijving en of het de prognose beïnvloedt. Nu kijkt ze in diermodellen hoe de verstijving zich in de tijd ontwikkelt en welk moment van ingrijpen het beste is om verstijving te voorkomen. Als leider van de onderzoeksgroep maakt DeMan zich sterk voor haar team. “De wetenschappelijke carrière van een postdoc is heel lastig. Als je geen persoonlijke beurzen binnenhaalt, is het heel moeilijk om je te ontwikkelen. Maar onderzoeken doe je niet alleen met mensen die een hoogleraarschap ambiëren. Ik heb ook mensen nodig die het lab runnen. Ik heb een hele goede postdoc die van het handwerk op het lab houdt, maar minder succes heeft bij het aanvragen van persoonsgebonden subsidies. Die wil ik graag behouden. Want dat geeft mij ruimte om onderzoek op te zetten. Het zou daaromfijn zijn als er meer gekeken wordt naar de wetenschappelijke prestaties van het team.” Even gedreven is ze als het gaat om de wetenschappelijke carrière van vrouwen. “We kunnen heel hard roepen dat we meer vrouwelijke hoogleraren willen hebben, maar als je ze al kwijtraakt in de postdoctorale fase, dan moet er iets in de arbeidsvoorwaarden worden veranderd. Nu missen we mensen en misschien zijn dat juist wel heel sterke vrouwelijke wetenschappers.” • ‘In elk onderzoek zit een observatie die mij verder brengt’ RESEARCH AWARD GENOMINEERDE RESEARCH AWARD Frances de Man Frances deMan is een ambitieus onderzoeker die een therapie voor rechtszijdig hartfalenwil ontwikkelen. Met kennis van zowel laboratoriumtechnieken als epidemiologie, lukt het haar omgoed translationeel onderzoek te doen. Daarbij is ze een zeer betrokken leider van haar onderzoeksteamenmaakt zich sterk voor het benutten van iedersmogelijkheden. Frances deMan wilde tijdens de wetenschappelijke stage van haar studieMedische biologie graag klinisch onderzoek doen. Ze begon op de afdeling Longziekten van het AmsterdamUMC, locatie VUmc, met onderzoek naar rechtszijdig hartfalen bij patiënten met pulmonale hypertensie. En daar werkt ze - vele grote onderzoeksubsidies later - nog steeds. Rechtszijdig hartfalen is volgens DeMan “een vergeten kindje.” En dat terwijl het de belangrijkste doodsoorzaak van pulmonale hypertensie is. “Cardiologen zijn meestal niet geïnteresseerd, want gericht op linkszijdig hartfalen, en longartsen zijn vooral geïnteresseerd in de longen.” Maar de aandoening wekte wel meteen de interesse van DeMan, zowel vanwege het klinisch belang als het onontgonnen onderzoeksterrein. “De ziekte treft heel veel jonge patiënten en er zijn weinig mogelijkheden om het te behandelen. Dat intrigeerde mij enorm. Ieder klein stapje vooruit betekent zoveel voor die patiënten. Daarbij ben ik ook heel nieuwsgierig in wat er in dat orgaan gebeurt. En juist omdat er niet veel bekend is, kan ik mijn fantasie in het onderzoek kwijt en krijg ik ruimte ommijn ideeën uit te voeren.” 11 PRIX GALIEN NEDERLAND 2022

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=