INTERVIEW Deze beoordeling waarbij de beoordelende partijen als een soort scheidsrechter optreden, heeft plaatsgemaakt voor Health Technology Assessment (HTA), waarbij de beoordeling tijdens de hele levenscyclus van een medisch product plaatsvindt en met alle betrokken partijen. Hierbij worden alle partijen, ook de patiënten, steeds meer medespelers, aldus Joore. “Het is heel interessant om eerder in de levenscyclus mee te kijken naar wat de potentiële waarde van en geneesmiddel of techniek is en om te zien waar deze wel of niet zinvol kan worden gebrukt. Het gaat daarbij niet alleen meer om go of no go, de betrokken partijen helpen innovators en onderzoekers om een product zo te ontwikkelen dat deze optimaal ingezet kan worden.” Health Innovation Netherlands Enkele jaren geleden is Health Innovation Netherlands opgericht. Joore is er ambassadeur. Health Innovation Netherlands is een landelijke structuur die in zogenoemde ‘ronde tafels’ met alle betrokkenen een multidisciplinair gesprek aangaat over een innovatie. De groep kan bestaan uit onderzoekers, business ontwikkelaars, investeerders, juristen, toekomstige gebruikers, managers van ziekenhuizen en regulatoren van het Zorginstituut Nederland, de Nederlandse Zorgautoriteit en zorgverzekeraars. Het advies rust enerzijds op kwalitatief onderzoek om te ontdekken of de innovatie een gezondheidsprobleem oplost. Anderzijds moet kwantitatief onderzoek met klinische studies of beslismodellen de potentiële winst bepalen. “Middels Round Tables en multistakeholderbijeenkomsten geven we vanuit verschillende perspectieven een integraal advies over de innovatie. Zien we er iets in? In welk gebruik zit de meest waarde? We maken dan een roadmap om het product daar te krijgen. Afhankelijk van de hobbels die er zijn kijken we waar nog aan een innovatie gesleuteld moet worden en welke studies nodig zijn. Dat minimaliseert de kans dat een studie niet de studie is die mensen hadden willen zien.” Het advies helpt zowel de innovator als de investeerder enorm, aldus Joore. “Te vaak vonden innovators op de universiteit dat ze iets moois hadden gevonden, wilden ze goed van vertrouwen een startup beginnen, werden daarbij van het kastje naar de muur gestuurd en viel pas dan de deur dicht. Je wil liever dat talent zich druk maakt om iets wat toekomst heeft. En als je vroeg meerwaarde aantoont, dan is het beter mogelijk om financiering voor een startup aan te trekken.” Het was aldus Joore een lange weg om in Health Innovation Netherlands alle betrokkenen bij een innovatie om één tafel te krijgen. “Het is nogal wat om te beseffen dat voor dingen die je tot jouw domein rekent, alle domeinen nodig zijn.” Innovatieklimaat Als ze kijkt naar het innovatieklimaat in Nederland, vindt Joore dat er uit fundamenteel onderzoek heel goede ideeën voortkomen, maar dat het lastig is om de slag naar de praktijk te maken. “Die stap is in Nederland heel lastig. Nederland is niet het beste investeringsklimaat qua fondsen. En we hebben moeite met publiek/private financiering.” In de innovatie van geneesmiddelen en medische technologie ziet ze duidelijke verschillen. “In de farmaceutisch industrie is het regulatielandschap al uitgekristalliseerd, met de European Medicines Agency en het Zorginstituut Nederland. In de regulatie van medische hulpmiddelen zijn sinds 2021 met een Europese wet de eisen voor markttoetreding aangescherpt. Waar eerder alleen veiligheid en werkzaamheid moest zijn aangetoond, is er nu ook een relatieve effectiviteitseis, om de wildgroei van producten die er niet toe doen te voorkomen. Ook daarom is het handig om vroeger in het traject na te denken over de toegevoegde waarde.” Daarnaast is de manier om naar de markt te gaan behoorlijk verschillend. “In de farmaceutische sector wordt in een universitaire omgeving iets ontwikkeld, eventueel met de industrie. Dan volgt een start-up en scaleup en wordt deze veelal opgekocht door de farmaceutische industrie. Heel veel medische technologie is behalve de grote spelers Siemens en Philips, in handen van MKB’s. Die hebben geen afdeling HTA.” Prix Galien 2022 Joore ziet ook in de farmaceutische industrie een beweging om patiënten steeds meer te betrekken bij de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. “Het is een bemoedigende ontwikkeling dat de industrie iets wil ontwikkelen waar mensen op zitten te wachten.” In het velengde daarvan vindt ze onderzoek naar drug rediscovery interessant. “Drug rediscovery kijkt vanuit een onvervulde behoefte eerst naar de producten die er al zijn, voor je nieuwe gaat ontwikkelen. Dit voelt als een onbenut potentieel, als laaghangend fruit. Middelen zijn veelal niet zo duur omdat ze uit patent zijn, artsen hebben er veel ervaring mee en kennen de bijwerkingen. Het zou geweldig zijn als die middelen, eventueel in andere doseringen, gebruikt kunnen worden voor aandoeningen waar we nog niets voor hebben.” Ze hoopt dan ook dat deze ontwikkeling in 2022 een Farmaceutical/ Biological Award verdient. Verder zet ze voor de Award in 2022 in op gentherapie. De innovatieprijzen voor de medische technologie zullen ongetwijfeld voortkomen uit de digitale revolutie. “Die ontwikkeling staat nog in de kinderschoenen en kan nog zoveel betekenen voor zorg op afstand, online toepassingen, wearables en digitale hulpmiddelen.” Daarnaast kunnen predictiemodellen op basis van artificiële intelligentie (AI) potentieel veel in de zorg verbeteren en is AI volgens haar een serieuze kandidaat voor een toekomstige MedTech Innovation Award. • ‘Als je vroeg meerwaarde aantoont, dan is het beter mogelijk om financiering voor een startup aan te trekken’ 33
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=